Niewielu jest chyba takich, którzy nie oglądali / oglądają świetnego serialu stacji HBO „Gra o Tron”. My należymy do stałych widzów, stąd tygodniowy pobyt na Malcie wykorzystaliśmy także do zobaczenia miejsc, w których kręcono pierwszy sezon serialu.
Malta to miejsce ukochane przez filmowych twórców. Nie sposób wprost wymienić wszystkich produkcji, które tu kręcono, ale żeby podziałać na Waszą wyobraźnię, wymienimy kilka, które powinniście znać. To choćby „Piraci” Romana Polańskiego (takie małe polonica), „World War Z” z Bradem Pittem, „Szpieg, który mnie kochał” i „Nigdy nie mów nigdy” z serii przygód agenta 007, „Troja” z Bradem Pittem i Orlando Bloomem, „Kapitan Philips” z Tomem Hanksem, „Aleksander” (Colin Farrell, Angelina Jolie, Anthony Hopkins, Val Kilmer) czy nasz ulubiony „Gladiator” z Russellem Crowe.
Malta bardzo chętnie gości ekipy filmowe, bo przynosi to realne korzyści w postaci ruchu turystycznego – kto nie chciałby zobaczyć miejsc znanych ze swojego ulubionego filmu ? A warunki to państwo ma naprawdę jak rzadko które. Stąd i my, gdy już wiedzieliśmy że lecimy na Maltę, układając plany zwiedzania uwzględniliśmy w nich w całości lokacje znane z naszego ulubionego serialu „Gra o Tron”.
ładowanie mapy – proszę czekać…
Ekipa filmowa serialu gościła na Malcie tylko podczas pierwszego sezonu. Chodzą słuchy, że niestety spowodowała takie zniszczenia w niektórych miejscach (także chronionych prawnie), że nie dość, że musiała zapłacić odszkodowanie, to delikatnie została „persona non grata” – i więcej maltańskie krajobrazy na plan „Gry o Tron” jak dotąd nie wróciły.
W sieci sporo jest pasjonatów, odkrywających konkretne miejsca, w których kręcono serial. W sumie znaleźliśmy 12 miejsc na Malcie (w tym jedno na wyspie Gozo), w których kręcono pierwszy sezon serialu, kręconego przez HBO wg serii fantastycznych książek R.R.Martina (nawiasem – jeżeli jakimś cudem nie oglądaliście jeszcze tego serialu, polecamy najpierw przeczytanie książkowej wersji). No i obowiązkowo wpletliśmy te miejsca w nasze plany zwiedzania Malty. Dzięki temu poniżej możecie zobaczyć kompletną (albo prawie kompletną, bo różne wersje listy lokacji krążą po sieci) listę miejsc z serialu, który każdy zobaczyć powinien.
Azure Window
Tego miejsca przedstawiać chyba nie trzeba. Azure Window to śmiemy twierdzić jedna z trzech najbardziej znanych „pocztówkowych” lokacji na Malcie, obok stolicy Valetty i położonego na południu głównej wyspy Marsaxlokk. To też jedyna „tronowa” lokacja, nie położona na głównej maltańskiej wyspie, a na równie turystycznie atrakcyjnej północnej wyspie Gozo.
Azure Window to niesamowita formacja skalna, przypominająca most, powstała w wyniku erozji skał, do której przyczyniły się siły natury (morze). Miejsce obowiązkowe dla każdego turysty, przebywającego na Malcie, nie tylko dla fanów „Gry o Tron”. Dla zobaczenia tego miejsca turyści specjalnie wsiadają na prom na wyspę Gozo. Być na Malcie i nie widzieć Azure Window, to niemal jak być w Rzymie i nie widzieć Koloseum. A w „Grze o Tron” miejsce to zagrało już w pierwszym odcinku pierwszej serii – to tu odbył się ślub Daenerys Targaryen i Khala Drogo.
Verdala Palace
Pałac Verdala wybudowany został w połowie XVI w. nieopodal dzisiejszej miejscowości Siggiewi, w środkowo-zachodniej części głównej wyspy. Początkowo służył jako pałacyk myśliwski dla rycerzy Zakonu Maltańskiego, ale szybko został przebudowany do formy rezydencji. W XX w. znacznie zyskał na znaczeniu – najpierw był letnią rezydencją brytyjskich gubernatorów Malty, potem siedzibą Muzeum Narodowego. A dziś jest oficjalną letnią rezydencją prezydenta Malty, zamkniętą dla zwiedzających.
Doświadczyliśmy tego sami, próbując jakoś dostać się pod mury pałacu. Niestety jest on szczelnie otoczony murami, a wszystkie wjazdy są obstawione wojskiem – dla szarych turystów i obywateli Malty dostępne są jedynie obszerne ogrody, otaczające pałac. A mury pałacu gościły wielu znamienitych gości, także tych mocno kontrowersyjnych, jak komunistyczni przywódcy Jugosławii (Josef Broz Tito) czy Rumunii (Nikolae Ceausescu). W serialu „Gra o Tron” pałac Verdala zagrał, podobnie jak Azure Window, już w pierwszym odcinku pierwszego sezonu, przy okazji sceny spotkania Daenerys z Khalem Drogo.
Mdina Gate
Główna brama miejska w Mdinie, jednym z najbardziej klimatycznych miejsc na Malcie, powstała w początkach XVIII w. Jest jednym z najważniejszych zabytków na wyspie, jej wizerunek znajdował się na monetach i banknotach maltańskich zanim państwo to weszło do UE i przyjęło euro jako walutę. Jest jednocześnie, po Azure Window, najczęściej odwiedzaną serialową lokacją wśród miłośników „Gry o Tron”. Brama w Mdinie zagrała w pierwszym sezonie bramę wjazdową do Królewskiej Przystani, wjeżdżała nią Lady Catelyn wraz z Sir Roderickiem.
Pjazza Mesquita w Mdinie
Nie wyjeżdżając z maleńkiej Mdiny można zobaczyć kolejną serialową lokację z „Gry o Tron” – Pjazza Mesquita, niewielki i bardzo klimatyczny placyk, schowany głęboko w ciasnych uliczkach tego bardzo wiekowego miejsca. Plac ten zagrał rolę wejścia do „przybytku miłości”, należącego do Lorda Baelisha, wprowadzającego tu Neda Starka.
San Anton Palace
Dziś oficjalna siedziba prezydenta Malty, wybudowany w XVII w. dla ówczesnego Wielkiego Mistrza Zakonu Maltańskiego – jako „wiejska rezydencja”. Później pałac był m.in. siedzibą brytyjskich gubernatorów Malty – tu urodziła się Wiktoria Melita Koburg, wnuczka brytyjskiej królowej Wiktorii. Pałac św.Antoniego (nazwany od św.Antoniego z Padwy) zagrał wraz z otaczającymi go ogrodami w wielu odcinkach pierwszej serii „Gry o Tron” Czerwoną Twierdzę, siedzibę królów Siedmiu Królestw, położoną w Królewskiej Przystani. Choć samego pałacu zwiedzać się nie da, po ogrodach otaczających go można poruszać się do woli. Ogrody także zagrały swoją rolę w serialu.
Fort Ricasoli
Największy obronny fort na Malcie (a jest ich tutaj naprawdę sporo), wpisany jako część zabytkowych umocnień Malty na listę kandydacką UNESCO. Wybudowany w końcówce XVII w., w czasach gdy Malcie zaczęło zagrażać Imperium Osmańskie. W ciągu kolejnego wieku został kilkukrotnie rozbudowany i umocniony oraz wyposażony w ogromną liczbę dział.
W czasach zaraz panujących na wyspie, fort służył także jako miejsce odosobnienia dla chorych, którzy masowo tu umierali i chowani byli na pobliskim cmentarzu. Podczas II wojny światowej spełnił swą rolę, broniąc wyspy przez najazdem marynarki włoskiej. Po uzyskaniu przez Maltę niepodległości, służył jako magazyn surowców, przywożonych na wyspę. Obecnie służy do przechowywania i przeróbki odpadów przemysłowych, głównie olejów.
Większa część fortu dzierżawiona jest miejscowej firmie filmowej, dzięki czemu fort bardzo często jest miejscem kręcenia scen. Oprócz „Gry o Tron”, kręcono tu także część scen m.in. do filmów „Troja” czy „Gladiator”.
Fort St.Angelo
Nie wiadomo dokładnie, kiedy go wybudowano – na pewno, pierwotnie jako zamek – istniał już w XIII w. Niektórzy zakładają, że wybudowali go Arabowie w IX w. Położony jest w Birgu, jednym ze słynnych maltańskich „trzech miast”, leżących na cyplach obok Valetty. W XVI / XVII w. fort St.Angelo został przez Zakon Maltański przebudowany do formy obronnej, która zresztą potem wielokrotnie się przydała.
Z fortem związana jest legenda o duchu Szarej Pani, który od początków XX w. panoszy się po wnętrzach. Podobno kiedyś członkini dalszej rodziny kasztelana zamkowego zaprotestowała przeciwko gorszemu traktowaniu niż jego żon, na co kasztelan rozkazał strażnikom się jej pozbyć. Chodziło mu o wyrzucenie złośnicy z zamku, ale strażnicy omylnie zrozumieli rozkaz i kobietę zabili. Rozzłoszczony kasztelan zabił także ich, a duch zabitej kobiety straszy co jakiś czas. Chodzą też słuchy że podczas prac na zamku znaleziono pomieszczenie z trzema szkieletami. Fort St.Angelo zagrał w „Grze o Tron” jeden z epizodów w jednym odcinku.
W czasie naszej wizyty fort był w trakcie renowacji, także jest na liście kandydackiej UNESCO, jako część maltańskich fortyfikacji. Co ciekawe, od kilkunastu lat fort jest ponownie własnością Zakonu Maltańskiego, który wydzierżawił go od państwa na okres do końca XXI w.
Klasztor Dominikanów w Rabacie
Dominikanie przybyli na Maltę z Sycylii w 1450 r. i osiedli w mieście Rabat, niedaleko Mdiny. Klasztor założyli nad grotą, uznawaną za cudowną, która w średniowieczu była celem wielu pielgrzymek wiernych. Monaster wybudowano w 1462 r, a w 1683 r. został on poważnie rozbudowany – m.in. dobudowano nowy, duży kościół.
Na teren klasztoru można wchodzić – z punktu zainteresowania tematyką serialu „Gra o Tron” najważniejszy jest tutaj wewnętrzny dziedziniec, na którym kręcona byłą jedna z ważnych scen pierwszego sezonu – w której Ned Stark informuje Cersei o tym, iż wie kto jest ojcem jej dzieci.
W klasztornym kościele znajdują się schody, prowadzące w dół do groty, od której zaczęła się historia tego miejsca. Dziś grota jest traktowana jako podziemna kościelna kaplica.
Manikata, Razzett tal-Qasam
Na dużej ilości stron błędnie lokalizowane miejsce (jako tal-Qargha). Razzett tal-Qasam to zrujnowana średniowieczna osada farmerska, pamiętająca czasy Wielkich Mistrzów Zakonu Maltańskiego, znajdująca się w granicach wsi Manikata. Kiedyś hodowano tu owce, kozy i woły, a potem miejsce to popadło w ruinę, a większość wyposażenia, konstrukcji dachów i wszelkie zdobienia zostały rozkradzione.
W ostatnich latach Razzett tal-Qasam służył jako składowisko złomu dla maltańskiej marynarki wojennej. Teren został jednak przejęty przez miejscową spółdzielnię farmerską, która przymierza się do jego odrestaurowania.
Już teraz zresztą obok przebiega edukacyjna ścieżka farmerska, którą odwiedzają dzieciaki ze szkół. A jak na razie, Razzett tal-Qasam służy także jako plener filmowy – najbardziej znaną produkcją tu kręconą była właśnie „Gra o Tron” – teren zagrał wioskę atakowaną przez Dothraków.
Klify Mtahleb
Znajdujące się po zachodniej stronie głównej wyspy Malty klify są jednym z popularniejszych celów turystycznych na wyspie. Ciągną się widowiskowo na długim odcinku wybrzeża, wzdłuż nich prowadzi panoramiczna asfaltowa droga, dzięki której zobaczyć można praktycznie całą ich długość. Gdzieniegdzie znajdują się tu punkty widokowe, z których można podziwiać ten cud natury. Klify zagrały w serialu obozowisko Dothraków, z tym że komputerowo zamieniono morze znajdujące się w tle, na ciągnące się po horyzont pustkowie.
Fort Manoel
Fort w kształcie gwiazdy, leżący na wyspie Manoel, od północnej strony Valetty, także znajdujący się wśród kandydatów do listy UNESCO. Wybudowany został przez Zakon Maltański w XVIII w. (nazwa pochodzi od nazwiska Wielkiego Mistrza zakonu) i służył do 1964 r., kiedy to został opuszczony i popadł w ruinę. Od początków XXI w. jest stopniowo restaurowany. Ma też własną legendę o duchu Czarnego Rycerza, panoszącym się po wnętrzach. Fort Manoel „zagrał” w serialu Wielki Sept Baleora – centrum kultu „Siedmiu”, znajdujące się w Królewskiej Przystani.
Malta jest bardzo wdzięcznym tematem, jeżeli chodzi o turystykę śladami scen ze znanych filmów i seriali. Kręcono ich tu wielką ilość i wciąż kręci się kolejne. Nie jest wielką tajemnicą, że wyspa należy do ulubionych miejsc Brada Pitta i Angeliny Jolie, którzy wręcz „seryjnie” kręcą tu swoje kolejne produkcje.
Można więc bez problemu zaplanować sobie pobyt na Malcie, połączony z poszukiwaniem miejsc, uwiecznionych w filmach. Dla nas nie był to główny motyw zwiedzania, ale ślady „Gry o Tron” płynnie zostały przez nas wplecione w plany zwiedzania Malty. Jak widać bez większych problemów znaleźliśmy wszystkie lokacje.
PS. A odnośnie „Gry o Tron” – zdecydowanie polecamy też książkową wersję, choć jest tego sporo do czytania. Ale wersja „pisana” po pierwsze różni się od serialowej, a po drugie jest świetnie napisana i niezwykle wciągająca.
