Drugim ważnym punktem turystycznym w pierwszym dniu naszego zwiedzania Turcji była miejscowość Behramkale (lub krócej: Behram), znane głównie z ruin starożytnego Assos, leżącego wysoko, na kamiennym wzgórzu tuż nad wybrzeżem Morza Egejskiego.
Tour de Europe 2013, dzień 9 (poprzedni wpis z trasy: Çanakkale, witamy się z Azją). Behram to niewielka miejscowość nad Morzem Egejskim, około 20 km od miasta Ayvacik, leżącego przy głównej drodze D550 do Izmiru. Ta niewielka wieś jest niezwykle ważnym punktem turystycznym, głównie ze względu na ruiny starożytnego miasta Assos, malowniczo położonego na kamiennym wzgórzu z pięknym widokiem na Morze Egejskie.
Zwiedzanie Assos i kilku innych atrakcji w Behram jest częścią naszej całodniowej wyprawy po atrakcjach tureckiego półwyspu Biga – wcześniej odwiedziliśmy już m.in. ruiny Troi i Alexandrii Troas. Do Behram docieramy właśnie od strony miasta Ayvacik, zmierzając dalej, ku twierdzy w Babakale czy ruinom świątyni Apollon Smintheion. Jednym słowem – półwysep Biga zaliczamy w całości.
Miasto Assos założone zostało w okresie 1000 – 900 r. p.n.e. przez kolonistów z pobliskiej, dziś greckiej, wyspy Lesbos. Najbardziej znana budowla Assos, świątynia Ateny, powstała mniej więcej ok.530 r. p.n.e. Czasy świetności Assos przeżyło w IV w. p.n.e. W tym czasie m.in. przybył do miasta sam Arystoteles i tu wziął ślub z córką miejscowego władcy, Hermiasa – Pytiadę. Po trzech latach Arystoteles przeniósł się na wyspę Lesbos.
W czasach późniejszych miasto wielokrotnie zmieniało przynależność państwową. Ostatnim wielkim momentem Assos w historii była wizyta św.Pawła w mieście, podczas jego podróży przez Azję Mniejszą (53 – 57 r. n.e.). Od tego momentu znaczenie Assos systematycznie spadało, degradując miasto do rangi wioski.
Do Behram wjeżdżamy główną drogą od północy, od razu błądząc w wąskich i krętych uliczkach starej części pod samym wzgórzem. Parkujemy przy północnej części dawnych murów miasta Assos, obok których przebiega ulica i dalej już pieszo wspinamy się ku wzgórzu. Po drodze zwiedzamy miejscowy meczet, całkiem niezabytkowy Behram Köyü Camii – meczety to wciąż dla nas nowość. Jedną z turystycznych atrakcji Behram jest inna muzułmańska świątynia – osmański meczet Hüdavendigar z XIV wieku, dla „zmyłki” nie posiadający minaretu (nie był potrzebny, ze względu na położenie blisko szczytu wzgórza), a konstrukcją bardzo przypominający Zielony Meczet z Bursy (zwiedzimy go w drodze powrotnej z tureckich wakacji). Meczet Hüdavendigar oglądamy z zewnątrz tuż przed wejściem do ruin Assos.
Wstęp do ruin starożytnego Assos jest płatny (w sierpniu 2013 r. był to koszt 8 TL od osoby dorosłej, dzieci do 12 lat jak wszędzie w Turcji wchodziły bezpłatnie). Wejść na teren Assos jest kilka, my weszliśmy wejściem od strony meczetu Hüdavendigar, wprost na Akropol, którego częscią była świątynia Ateny, wybudowana ok. 530 r. p.n.e., dziś będąca najchętniej fotografowanym elementem ruin, głównie ze względu na niezwykle widowiskowe położenie (wzgórze 236 m n.p.m. z widokiem na Morze Egejskie). Zwiedzamy cały teren Akropolu wraz z ruinami kilku wież obronnych, kiedyś będących częścią systemu obronnego miasta, otoczonego murami o łącznej długości 3 km. Na niższych poziomach wzgórza, od strony morza znajduje się dalsza część ruin, m.in. rzymski teatr (III w. p.n.e., mieścił 5.000 widzów). Akropol zdecydowanie nadaje się na robienie widowiskowych fotek na tle morza i niedalekiej greckiej wyspy Lesbos, trzeciej dziś co wielkości greckiej wyspy, leżącej w Azji (tak – Grecja częściowo leży więc także w Azji, choć ciężko się o tym dowiedzieć z książek).
Wyjeżdżamy ze wzgórza noszącego ruiny Assos, ale jeszcze do końca nie opuszczamy Behram. Jedziemy w stronę zabytkowego, XIV mostu Hüdavendigar na pobliskiej rzece, która była opisywana już przez Homera w Illiadzie (VIII – IX w. p.n.e.). I most, i meczet o tej samej nazwie, zostały wybudowane mniej więcej w tym samym czasie, na cześć sułtana Murada I. Asfaltowa droga nie wiedzie dziś przez zabytkowy most, ale przez wybudowany obok jego współczesny odpowiednik. Zabytek więc jest niejako wyłączony z ruchu, choć, co udowadniamy na zdjęciach, nadal zdarzają się na nim samochody, i most spokojnie je wytrzymuje (miejscowi jak widać nie boją się po nim jeździć, ani z powodu wieku, ani z powodu jego specyficznej, stromej konstrukcji).
Po krótkim postoju i sesji zdjęciowej na moście, ostatecznie opuszczamy Behram, kierując się wzdłuż wybrzeża Morza Egejskiego na zachód. Odwiedzimy m.in świątynię Apollon Smintheion w miejscowości Gülpınar oraz twierdzę w Babakale, najbardziej na zachód wysuniętym punkcie kontynentalnej Azji.
Pełna galeria zdjęć ze starożytnego Assos znajduje się na osobnej stronie naszego bloga oraz na naszym profilu na Facebooku.
